Türkiye'deki lig maçlarının yayın ücretleri, işletmelerin karşılaştığı zorlukları artırarak tartışmalara neden oluyor. Geçtiğimiz yıl ortalama 400-450 bin lira civarında olan bu bedel, bu sezon itibarıyla 3 milyon lirayı buldu. Bu durum, birçok işletmenin yayın hakkı alamamasına ve taraftarların maç izlemek için mekânları tercih etmemesine yol açtı. Sektör temsilcileri ise artan maliyetlerden dolayı endişeli.
Yayın Ücretlerindeki Şok Artış
Türkiye'de futbol maçlarına olan ilgi, liglerin başlangıcıyla birlikte yükseldi. Ancak üçüncü hafta geride kalırken, taraftarların maç izledikleri mekânlarda yayınların olmaması dikkat çekiyor. Bunun başlıca nedeni, yayın maliyetlerinin olağanüstü artışı. Yapılan iddialara göre mekanlara ödenecek tutar 2,6 milyon liraya kadar çıkarken, bu da 400 bin liralardan 2,6 milyon liraya yükselmiş oluyor. İşletmeciler, bu maliyetlerin kiralarla kıyaslandığında neredeyse aynı seviyelere geldiğini ve bu durumun mali açıdan büyük bir sıkıntıya yol açacağını belirtiyor. İşletmeciler, mümkün olan en kısa sürede bu maliyetlerin kontrol altına alınmaması halinde birçok mekânın kapanacağı konusunda uyarıda bulunuyor.
Sektör Temsilcilerinin Tepkileri
Beyoğlu, Beşiktaş ve Kadıköy bölgelerindeki sektör temsilcileri, artan yayın maliyetleri nedeniyle endişelerini dile getirdi. Beyoğlu Eğlence Yerleri Derneği (BEYDER) Başkanı Aydın Ali Kalaycı, yıllık yayın giderinin haftalara bölündüğünde yaklaşık 39 bin lira gibi bir rakamın çıktığını ifade etti. Ayrıca, kiraların 80 bin lira civarında olmasını göz önünde bulundurarak, yayın hakkının neredeyse iki katı fiyatla karşı karşıya kalındığını vurguladı. Kalaycı, Nevizade bölgesinde yer alan 50 işletmeden yalnızca 10'unun yayın hakkı alabildiğini söyledi. Anadolu takımlarına yönelik ilgisizlik de dikkat çekerken, en yüksek ilginin Fenerbahçe-Galatasaray derbisine olduğunu belirtti. Bu durum, derbilerin yayın ücretlerinin daha da artmasına sebep oluyor.
Devlet Müdahalesi Gerekiyor
Kalaycı, yayıncı kuruluşların resmi bir fiyat tarifesi belirlememiş olmasının sektördeki belirsizlikleri artırdığını ifade ederek, devletin bu duruma müdahale etmesi gerektiğini savundu. Özellikle Anadolu'daki dar gelirli ailelerin maç izleme imkânlarının kalmadığını belittikten sonra, Nevizade'deki mekânların büyük ölçüde boş kaldığını aktardı. Çay fiyatlarının maç günleri 30 liradan 100 liraya çıkabileceğini ve bunun da futbol ekonomisine büyük zarar vereceğini vurguladı. Birçok işletme, taraftarın bu durumda mekânları ziyaret etmemesinin sektörde olumsuz bir etki yarattığını belirtiyor.
Kadıköy ve Beşiktaş’taki Durum
Kadıköy Esnaf Derneği Başkanı Süleyman Erdal Eroğlu, geçmişte 150-200 işletmenin maç yayını yaptığını hatırlatarak, geçen yıl bu rakamın 20’ye düştüğünü ve bu yıl sadece bir mekânın yayın hakkı alabildiğini ifade etti. Eroğlu, yayın ücreti olarak 3 milyon 450 bin lira talep edildiğini iddia ederken, bu durumun esnaf için oldukça zorlayıcı olduğunun altını çizdi. Beşiktaş Esnafları Derneği Başkanı Mehmet Mehdi Dalmaz ise, Beşiktaş bölgesinde durumun diğer bölgelere göre daha iyi olduğunu, ancak esnafın hala yüzde 30-40’ının yayın hakkını temin edemediğini vurguladı. Fiyat artışlarının tüketicilere yansıyacağı ve bu durumun zamanla küçük esnafı zora sokacağının altını çizdi.
Mekânlarda Maç İzleme Sistemi
Maç yayınlarını dışarıda izlemek isteyenler, mekânların belirlediği tarifelere göre hareket etmek zorundalar. Birtakım mekânlar sadece yayın ücreti talep ederken, bazıları yemek ve içecek tüketiminde belirli limitler koyuyor. Ancak bu limit aşıldığında, ekstra bir yayın ücreti alınmıyor. Bu sistem, işletmecilere ek bir mali yük getirirken, tüketicilerin de ödemeleri üzerinde etkili oluyor. İşletmeler, izleyicilere sunulan hizmetlerin daha çekici hale gelmesi için çaba sarf ediyor, fakat yayın maliyetlerindeki artış, bu çabaların çoğunu olumsuz etkilemekte.
