Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2025 yılı ilk çeyreğine ait yapı izin verileri, konut alanlarında yaşanan küçülme eğilimini gözler önüne serdi. Ülke genelinde hem müstakil konutlarda hem de apartman dairelerinde kullanım dengesi daralmaya devam ederken, İstanbul özelinde evlerin ortalama büyüklükleri yıllar itibarıyla kayda değer düşüşler gösterdi.
İstanbul'da Düşüş Devam Ediyor
TÜİK verilerine göre, İstanbul’da 2021 yılında ortalama 114 metrekare olan apartman dairesi büyüklüğü 2025 itibarıyla 97,45 metrekareye geriledi. 2020 ve 2021 yıllarında COVID-19 pandemicinin etkisiyle geniş alanlı konutlara olan talep artış gösterirken, sonrasında metrekare alanlarının küçülmeye başladığı gözlemleniyor. 2024 sonunda bu ortalama 96 metrekareye kadar düşerken, 2025'in ilk çeyreğinde ise 97 metrekare seviyelerine kadar yükseldi. Bu durum, şehir hayatının gereksinimlerinin değişmesi ve özellikle büyük şehirlerdeki yaşam tarzının etkilerini yansıtıyor.
Müstakil Konutlarda Benzer Eğilimler
Müstakil konutlar da benzer bir küçülme trendi sergilemektedir. 2023 yılında yaklaşık 236 metrekare olan müstakil ev büyüklükleri, 2025'te 200 metrekareye gerileyerek son yılların en düşük seviyelerine inmiştir. Bu veriler, konut talebinin nasıl şekillendiğini ve tüketicilerin hangi tip konutları tercih ettiğini de göstermektedir. Özellikle büyük şehirlerdeki arsa sıkıntısı ve artan inşaat maliyetleri, bu durumu destekleyen temel nedenler arasında yer alıyor. Kalabalık şehirlerde yaşayan bireylerin daha küçük alanlara yönelmeleri, konut piyasasında önemli bir değişimi işaret ediyor.
Türkiye Genelinde En Büyük ve En Küçük Konutlar
Türkiye genelinde en büyük konut ortalamalarına sahip iller oldukça dikkat çekici bir sıralama sergiliyor. 152,96 metrekarelik ortalama ile Şırnak, en büyük konutların bulunduğu il olarak öne çıkıyor. Şırnak’ı takip eden şehirler arasında Kayseri (143,37 metrekare), Kırşehir (142,3 metrekare), Erzurum (138,98 metrekare) ve Gaziantep (127,25 metrekare) yer alıyor. Ancak Hakkari, Bilecik, Iğdır, Burdur ve Tekirdağ, daha düşük konut metrekarelerine sahip olarak dikkat çekiyor. Hakkari, 75 metrekare ile en küçük konut büyüklüğüne sahip il olarak kayıtlara geçerken, bu durum bölgesel farklılıkların da etkisini gösteriyor.
Ticari Binalarda Düşüş Trendleri
İkamet dışı binalarda da benzer bir daralma durumu gözlemleniyor. Özellikle sanayi ve depo alanlarında alınan yapı izinleri, pandemi başlangıcından bu yana en düşük seviyeye gerilemiş durumda. Ofis ve ticari alanlardaki ruhsat talepleri de bir düşüş trendi içerisinde. 2023 yılı itibarıyla toparlanma belirtileri gösteren toptan ve perakende ticaret binaları, 2025'te en düşük seviyesine gerileyerek dikkat çekiyor. Ayrıca, kamu tarafından yapılan eğitim, sağlık ve sosyal hizmet binalarındaki ruhsat talepleri de 2020 sonrasının en düşük rakamlarını vermektedir. Tüm bu veriler, artan maliyetler ve inşaat süreçlerindeki zorluklar gibi çeşitli etkenlerin, inşaat sektöründeki olumsuz etkilerine işaret ediyor.
