Günümüz tarih kitaplarında Milli Mücadele sırasında Rusya'nın sağladığı yardımların kritik bir rol oynadığı sıklıkla ifade edilirken, tarihçi Erhan Afyoncu bu duruma farklı bir bakış açısı getirdi. Afyoncu, dönemde yardımın esas sahiplerinin Rusya değil, Buhara Müslümanları ve Orta Asya Türkleri olduğunu iddia etti. Bu açıklama, Milli Mücadele'nin anlaşılışı ve kaynakları hakkında yeni bir tartışma başlattı.
Afyoncu'nun Çarpıcı İfadesi
Erhan Afyoncu, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında gerçekleştirilen yardımların kökenini sorguladı ve "Bize para gönderenler Ruslar değil, Orta Asya Türkleridir," şeklinde bir açıklamada bulundu. Afyoncu, bu yardımların tarih kitaplarında genellikle Sovyet Rusya'ya atfedildiğini ancak gerçekte bu desteğin Buhara Müslümanları tarafından sağlandığını vurguladı. Ayrıca, bu durumun eğitim kitaplarında yer bulmadığını belirterek, bu bilgilerin halk arasında doğru bir şekilde bilinmediğini ifade etti.
Mustafa Kemal Atatürk ve Milli Mücadele
Türk milletinin Anadolu'nun işgali karşısında gösterdiği direnç, 19 Mayıs 1919'da Mustafa Kemal Atatürk'ün Samsun'a çıkması ile yeni bir boyuta ulaştı. Bu tarih, Milli Mücadele'nin başlayış noktası olarak kabul ediliyor. Atatürk, bu süreçte hem askeri cephelerde hem de diplomat olarak adımlar atarak, ulusal bağımsızlık mücadelesini başarıya ulaştıracak liderliğini gösterdi. Atatürk'ün liderliği, Türk milletinin bu zorlu süreçte kararlılıkla mücadelesini sürdürmesine olanak tanıdı.
Sovyet Rusya ile Gelişen Diplomatik İlişkiler
Türk Kurtuluş Savaşı'nın ilk günlerinde Sovyet Rusya ile diplomatik ilişkiler hız kazandı. Bu ilişkilerin gelişmesiyle birlikte Sovyetler, Türkiye'nin savaş noktalarında maddi destek sağladı ve silah yardımlarında bulundu. Batılı emperyalist güçlere karşı yapılan mücadelede, Anadolu'daki ulusal direnişi desteklemek amacıyla gerçekleştirilen bu işbirliği Türkiye’nin geleceği açısından büyük önem taşıyordu.
Yardım ve Maddi Destek Süreci
Bunun yanı sıra, yeni kurulan Sovyetler Birliği, Türkiye’ye çeşitli yardımlar göndermeye başladı. Bu yardımlar arasında para, silah ve mühimmat gibi askeri malzemeler de bulunmaktaydı. Resmi kaynaklar, Eylül 1920 ile Mayıs 1922 arasında Sovyetler Birliği'nin Ankara Hükümeti'ne toplamda 11.028.012 TL maddi yardımda bulunduğunu belirtiyor. Bu durum, o dönemdeki ilişkilerin ne denli güçlü olduğunu gösteriyor.
Unutulmuş Tarih: Orta Asya Türklerinin Rolü
Afyoncu'nun bu açıklamaları, Milli Mücadele'de Orta Asya Türkleri'nin katkılarının yeterince bilinmediğini gündeme taşıdı. Tarih kitaplarında bu yardımların genellikle Sovyetler’e mal edilmesi, olayın gerçek yüzünün anlaşılmasını engelleyen bir durum olarak öne çıkıyor. Tarihçi, "Bunu ders kitapları yazmaz” diyerek bu konunun üzerinde durulması gerektiğini vurguladı. Gerçekten de, Orta Asya Türklerinin bu süreçteki yerinin daha geniş bir perspektifle irdelenmesi, Türk tarihinin önemli bir parçasını gün yüzüne çıkarmak açısından faydalı olacaktır.
