Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, AlBaraka İslam Ekonomisi Forumu çerçevesinde gerçekleştirilen 2. İstanbul Dünya İslam Ekonomisi Zirvesi’nde konuşarak etkinliğin sektöre yapmış olduğu katkıları vurguladı.
Küresel Piyasalardaki Belirsizlikler
Etkinlikte konuşan Bakan Şimşek, günümüzde küresel ticaret politikalarında yaşanan belirsizliklerin çözümsüz bir hal aldığını ifade etti. Özellikle ABD ile Çin arasındaki stratejik rekabetin, dünya ticaretine yön veren güç dinamiklerini köklü bir şekilde değiştirdiğine dikkat çekti. Tarihsel süreçte ekonomik büyümenin her zaman ticaretin güçlenmesiyle ilişkili olduğunu hatırlatan Şimşek, mevcut koşullar altında ticaret mekanizmasının beklenen performansı göstermediğini belirtti. Ayrıca, küresel borç seviyesinin rekor seviyelere ulaşmış olması, makrofinansal belirsizlikler ile artan güvensizlik ortamını beraberinde getirdiğini düşündürüyor. Bu bağlamda, yapay zeka devriminin getirdiği fırsatlar ile birlikte büyüyen eşitsizlikler üzerinde kaygı duymakta olduğunun altını çizdi.
İklim Krizinin Ekonomik Etkileri
Bakan Şimşek, dünya genelindeki jeopolitik çekişmelere ek olarak iklim krizinin zorlayıcı etkilerine de değindi. Küresel ekonomik büyümenin yavaşladığı bir dönemde, İslami finansın bu durum karşısında önemli bir alternatif olarak öne çıktığını ifade etti. Beklentilere göre, küresel büyümenin %3'ün altında kalması ve ortaya çıkan bu zorluklarla birlikte adil bir refah dağılımı sağlamak için güçlü adımlar atılması gerektiğini belirtti. İslami finansın sunduğu risk paylaşımı ve reel varlıklara dayanma prensibi, bu alanı daha güvenilir hale getirdiğini düşündürüyor. Aynı zamanda, sürdürülebilirlik anlayışının İslami finansın temel ilkelerinden biri olması, sosyal ve finansal erişilebilirlik açısından herkese hitap eden bir yapı sunduğunu vurguladı.
İslami Finansın Hızla Büyüyen Potansiyeli
Şimşek, İslami finans alanında yaşanan hızlı büyümeye de dikkat çekti. Küresel finansal varlıklar içerisinde İslami finansın payının %1’in üzerinde olduğunu belirten Bakan, bu rakamın ne kadar küçük olduğunun altını çizdi. İslami finans sektörünün gelişebilmesi için maddi yatırımların şart olduğuna değindi. Ancak, mevcut engellerin uygun bir şekilde tespit edilmesiyle hedeflere ulaşmanın mümkün olacağını ifade ederek, bu alandaki birikimlerin daha fazla coğrafyaya yayılması gerektiğini söyledi. Bunun yanı sıra, yetenek eksiklikleri ve düzenleyici boşlukların sektördeki sorunlardan olduğunu ifade eden Şimşek, son yıllarda ilerlemeler kaydedildiğini ancak hala önemli yapısal engellerin var olduğunu belirtti.
Katılım Bankacılığının Gelişimi
Hazine ve Maliye Bakanı, Türkiye’de 9 katılım bankasının var olduğunu ve bu bankaların Türk bankacılık sistemindeki payının %8,3 seviyesinde bulunduğunu belirtti. Bu oran, sektördeki potansiyelin gerisinde kalındığını ve daha fazla büyümeye ihtiyaç duyulduğunu ortaya koydu. Türkiye'nin İslami finans gelişme endeksinde 136 ülke arasında 10. sırada yer aldığını açıklayan Şimşek, hem yerel hem de uluslararası piyasada sukuk ihraçlarına yönelik hassasiyetin artırıldığını söyledi. Katılım esaslı finansman araçlarının ortaya çıkmasıyla birlikte sektördeki gelişmenin pekişmesine yönelik çalışmalara tüm hızla devam edileceği ifade etti.
İslami Finansman Kanunu Üzerine Çalışmalar
İslami bankacılık ve katılım esaslı piyasaların gelişimini önemseyen Bakan Şimşek, kurumsal yapıların yeniden şekillendirilmesi ve destekleyici bir yasal çerçevenin oluşturulması gerekliliğine vurgu yaptı. Bu kapsamda, İslami Finansman Kanunu üzerinde titizlikle çalıştıklarını belirtirken, taslak metnin Meclis gündemine taşınması amacıyla yapılacak düzenlemelere de değindi. Sektör aktörlerinin kabul edemeyeceği veya uygulamada sıkıntı yaratacak maddelerin yasaya eklenmemesi konusunda dikkatli olunacağını vurguladı.
İstanbul Finans Merkezi'nin Önemi
Finansal sistemin derinleşmesi ve sermaye piyasalarının güçlendirilmesi adına İstanbul’un küresel bir finans merkezi haline gelmesinin öneminden bahseden Şimşek, bu bağlamda İstanbul Finans Merkezi'nin sunduğu avantajların sektöre büyük katkı sağlayacağını ifade etti. Türkiye'de iş yapmak isteyenlerin en uygun yerinin İstanbul olduğunu belirten Bakan, yatırımcılara ve şirketlere sağlanacak teşviklerin rekabet gücünü artırıcı etki yaratacağına inandığını söyledi. Ayrıca, İstanbul Finans Merkezi’nin nitelikli insan kaynağı açığını kapatma potansiyeli olduğunu sözlerine ekledi.
Gelecekteki Hedefler ve İslami Finansın Rolü
Bakan Şimşek, sürdürülebilir kalkınma vizyonu çerçevesinde refahın adil bir şekilde paylaşılması gerektiğine inandığını belirtti. İslami finansın uluslararası platformlardaki büyüme dinamiklerinin, bu alanda önemli bir değişim ve hızlı gelişim sağladığını düşündüğünü ifade etti. Bugün mevcut finansal varlıkların sadece %1’ini temsil eden İslami finansın, daha dikkat çekici hale gelmesi ve gelecek dönemde bu payın %2 ile %5 seviyelerine çıkarılabileceğine dair umutları olduğunu vurguladı. Doğru adımların atılmasıyla, küresel ekonomik sorunların üstesinden gelinerek verimliliğin artırılması ve işbirliklerinin güçlendirilmesi gerektiği sonucuna vardı.