Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), fiziksel ve sanal ödeme noktaları üzerinden gerçekleşen işlemlere yönelik kayıtdışılığın önüne geçmek için yeni düzenlemeleri hayata geçirecek.
Yeni Düzenlemelerin Amacı
GİB, mal ve hizmet sunumu yapan mükelleflerin kendilerine ait ödeme sistemlerini ve cihazlarını başkalarına kiralayıp kiralamadıklarına dair usul ve esasları belirleyen yeni bir Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği taslağı hazırladı. Bu taslak, kayıt dışı ekonomiyi azaltmayı hedefliyor ve düzenlemelerin yürürlüğe girmesi durumunda, mükelleflerin EFT-POS özellikli yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu doğacak. Ancak, belirli mükellef grupları bu yükümlülükten muaftır.
Ödeme Cihazlarının Kullanımında Getirilen Değişiklikler
İlgili taslak yürürlüğe girdiğinde, perakende mal veya hizmet sunumu yapan mükelleflerin, ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu dışında tutulanlar haricinde, yeni nesil ödeme kaydedici cihazlar kullanmaları gerekecek. Bu cihazlar, ödeme belgesi ve mali belgeyi tek bir doküman olarak düzenleme yeteneği ile dikkat çekiyor. Aynı zamanda denetimlerde, mükelleflerin başkalarına ait kayıtlı ödeme sistemleri ve cihazlarını kullanmaları durumunda ortaya çıkabilecek kayıt dışı gelirle ilgili sorunlar da göz önünde bulundurulacak.
Ticari Süreçlerin Kayıt Dışı Kalmaması İçin Önlemler
Genel Tebliğ taslağı, mevcut ticari uygulamalar ve teamüller dikkate alınarak ticari süreçlerin kayıt dışılık oluşmadan devam etmesini sağlama amacını taşıyor. Basit usule tabi mükellefler ve toptancılar dışında kalan perakendecilerin, yeni nesil ödeme kaydedici cihazları kullanması temel bir şart haline getirilecek. Bu yeni düzenleme, mükelleflerin başka mükelleflere ait ödeme sistemlerini kullanamayacağı gibi banka ve ödeme hizmet sağlayıcıları tarafından bu mükelleflere seyyar EFT-POS cihazı temin edilmesi de mümkün olmayacak. Ödeme sistemleri, mükelleflerin kendi adına yapılan anlaşmalar çerçevesinde edinilmelidir.
Bayilik İlişkilerinin Düzenlenmesi
Bayilik ya da benzeri bir iş ilişkisi içinde bulunan firmalar, bağlı oldukları ana firmanın ödeme sistemlerini kullanabilecekler. Bu tür bir ilişki ile ilgili olarak, ana firmaya ait yeni nesil ödeme kabul eden cihazların bayilerine sunulabilmesi için Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından belirlenecek kurallar çerçevesinde tanımlar yapılacak. Belirtilen şartları taşıyan bayilerin, ana firmaya ait POS uygulamasını kendi cihazlarına entegre edebilmesi için Türkiye genelinde en az 30 bayiye sahip olmaları, geçerli bir bayilik sözleşmeleri bulunması ve tahsilat bilgilerini GİB'e bildirmeleri gerekmektedir.
E-Ticaretteki Mükellefler için Yeni Kurallar
E-ticaret alanındaki mükellefler de yeni düzenlemelerden etkileniyor. Yeni nesil ödeme kaydedici cihaz kullanma zorunluluğu olan bu mükellefler, elektronik ticaret kapsamındaki işlemler için sanal POS uygulamalarını kullanamıyor. Taslağın yürürlüğe girmesi halinde, e-ticarette mal ya da hizmet satışı gerçekleştiren firmalar, elektronik ticaret aracı hizmet sağlayıcıları aracılığıyla sanal POS'ları kullanarak tahsilatları gerçekleştirebilecek. Ayrıca, mükelleflere ödeme sistemleri sağlayan bankalar ve ödeme hizmeti veren şirketler, doğru cihaz ve sistemlerin sağlanmasını ve bu sistemlerin amacına uygun kullanımını izlemekle yükümlü olacak.
